BOSENN ELLIANT
'Tre Langolen hag ar Faouet
Ur barzh santel a vez kavet
Hag eñ Tad Rasian anvet
Laret en deus d'ar Faouediz :
Lakaet un oferenn bep miz
Un oferenn en hoc'h iliz
Aet eo ar vosenn a Elliant
Hogen n'eo ket aet hep forniant
Aet zo ganti seizh mil ha kant
E bro Elliant, hep laret gaou,
Emañ diskennet an Ankou
Marv an holl dud nemet daou
Ur c'hwregig kozh tri-ugent vloaz
Hag ur mab hepken he devoa
"Edi ar vosenn penn ma zi :
Pa garo Doue 'teui en ti
Ni yey 'maez pa deui", emezi
E kreiz Elliant, er marc'hallec'h,
Geot da falc'hat e kavfec'h
Nemet en hentig eus ar c'harr
A gas re varv d'an douar
Kriz vije 'r galon na ouelje
E bro Elliant, neb a vije :
Gwell't triwec'h c'harr tal ar vered
Ha triwec'h all eno tonet
Lec'h oa nav mab en un tiad
Aent d'an douar en ur c'harrad
Hag o mamm baour oc'h o charrat
O zad a-dreñv o c'hwibannat
Kollet gantañ e skiant-vat
Hi a yude, galve Doue
Reustlet e oa korf hag ene
"Lakaet ma nav mab en douar
Ha me roy deoc'h ur gouriz koar
A rey teir zro en-dro d'ho ti
Ha teir en-dro d'ho minic'hi
Nav mab em boa em boa ganet
Setu gant an Ankou int aet
Gant an Ankou e toull ma dor
Den da hul din ul lommig dour !"
Leun er vered rez ar c'hleunioù
Leun an iliz rez an treuzoù
Ret eo benniget ar parkoù
Da lakaat enno ar c'horfoù
Me wel er vered un dervenn
Hag en he beg ul liñser wenn
Aet an holl dud gant ar vosenn.
Bosenn Elliant, La peste d'Elliant. Poème chanté de Cornouaille recueilli par Théodore Hersart de la Villemarqué alias Kervarker dans la fameuse antologie bretonne du Barzaz Breiz.
Pour la traduction en français, cliquez ici.
Ce n'est pas des plus joyeux. Mais c'est l'un de mes textes préférés du Barzaz Breiz avec le Chant des séries (Ar Rannoù). Du reste, c'est assez typique du répertoire breton et notamment du Kan ha diskan, plein de mélancolie. A écouter une journée d'hiver au coin du feu...
Le récit évoque en l'occurrence l'épidémie de peste noire qui toucha la paroisse d'Elliant au VIe siècle. La paroisse comptait alors plus de 7.000 âmes. Elle ne s'en est jamais remise puisque la population de cette petite commune du Finistère sud n'excède pas les 3.000 de nos jours !
Tableau : Louis Duveau, La peste d'Elliant (musée des Beaux arts de Quimper).